Vai trò và ảnh hưởng của gan đến năng suất chăn nuôi

Gan là một trong những cơ quan rất quan trọng đối với cơ thể vật nuôi. Gan khỏe và thực hiện tốt các chức năng sẽ giúp cho cơ thể vật nuôi phát triển, có sức đề kháng tốt chống lại các bệnh tật, và tăng khả năng đào thải. Hãy cùng điểm qua những chức năng quan trọng của gan, các yếu tố ảnh hưởng đến gan và cách bảo vệ gan tốt nhất dưới đây:

• Một số chức năng quan trọng của Gan:

Chức năng chuyển hóa dinh dưỡng:

Ruột sau khi tiết enzyme tiêu hóa thức ăn thì gần như tất cả các dưỡng chất hấp thu vào tĩnh mạch ruột được gom lai để đi vào gan qua tĩnh mạch cửa gan. Từ đây, qua một hệ thống “lọc” phong phú là lưới các tế bào gan, các chất dinh dưỡng sẽ được tổng hợp thành các chất cần thiết cho cơ thể để đưa vào máu hay dự trữ ở gan nếu nồng độ trong máu quá cao. Gan như là một trạm thu gom và quyết định các chất dinh dưỡng trước khi cho vào máu với một mức độ đảm bảo được hằng số sinh lý sinh hóa. Chất dinh dưỡng được đưa vào máu từ gan sẽ về tim và từ đó đi khắp cơ thể để cung cấp chất dinh dưỡng và năng lượng cho toàn bộ cơ thể hoạt động.

Chức năng khử độc:

Do các chất hấp thu từ ruột đến gan đầu tiên nên gan có vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn những chất độc từ thức ăn có thể vào máu. Một ví dụ quan trọng là độc tố nấm và các độc tố thực vật, vi sinh vật đều bị trung hòa tại gan. Hoặc những chất độc do cơ thể tạo ra trong quá trình biến dưỡng cũng sẽ được trung hòa hay chuyển hóa thành những chất trung gian đưa đến thận để bài thải.

Chức năng bài tiết:

Có thể được hiểu thông qua việc chuyển hóa các chất độc đưa vào máu gởi đến thận thải ra ngoài. Ngoài ra, gan cũng chính là cơ quan bài tiết quan trọng của một số chất đăc biệt thông qua túi mật. Những độc tố, chất khó tan, vòng porphyrin từ hồng cầu chết cũng được thải qua gan thông qua việc tổng hợp bilirubin.

Ngoài ra, Gan còn đảm nhiệm nhiều chức khác như chức năng tiết men tiêu hóa (mật giúp tiêu hóa mỡ), chức năng dự trữ các chất dinh dưỡng, vitamin, tổng hợp các thành phần của protein trong máu đăc biệt là các yếu tố đông máu…. Mỗi chức năng của gan lại liên quan chặt chẽ đến nhiều nhiệm vụ quan trọng khác trong cơ thể gia súc gia cầm.

• Các nguyên nhân ảnh hưởng đến vai trò và chức năng của gan trong chăn nuôi:

Gan là một trong những bộ phận quan trọng nhất trên cơ thể, tuy nhiên cũng là nơi dễ tổn thương nhất. Trong quá trình chăn nuôi, gia súc gia cầm bị rất nhiều yếu tố tác động gây tác hại cho gan như môi trường ô nhiễm, thức ăn nhiễm độc tố hóa chất, tiểu khí hậu chuồng nuôi không phù hợp, sử dụng kháng sinh …làm cho gan dễ bị tổn thương, nếu người chăn nuôi không hạn chế, khắc phục được các yếu tố này hoặc không có giải pháp hỗ trợ thì gan sẽ bị tổn thương, tùy mức độ nặng hay nhẹ sẽ gây những mức độ thiệt hại về năng suất chăn nuôi hoặc chết. Với cách chăn nuôi ngày nay thì những ảnh hưởng đến gan trở nên nghiêm trọng và phổ biến hơn hết.

Tác nhân bên trong:  

- Với tốc độ tăng trưởng của gia súc và gia cầm nhanh như hiện nay, đòi hỏi bộ máy chuyển hóa của cơ thể phải hoạt động tốt. Từ đó, gây áp lực lên gan rất lớn, bất kỳ ảnh hưởng nhỏ nào đến gan có thể sẽ gây hậu quả lớn trên cơ thể.

- Mầm bệnh trong chăn nuôi tập trung có áp lực cao hơn, và để hạn chế sự xâm nhập của mầm bệnh, trung hòa độc tố của chúng, và cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho cơ quan miễn dịch hoạt động chống lại các mầm bệnh và đáp ứng miễn dịch trong phòng bệnh việc này cần gan hoạt động hơn nữa.

Tác nhân bên ngoài:

- Chăn nuôi tập trung, mật độ cao gây ô nhiễm môi trường làm nhiều chất độc hấp thụ và các sản phẩm phân giải trung gian, các gốc tự do tạo ra do stress bắt buộc gan làm việc cực lực hơn.

- Song song đó, người chăn nuôi luôn có thói quen dùng kháng sinh để phòng bệnh. Các kháng sinh như nhóm aminoglycosides đặc biệt là gentamycine, nhóm sulfanomides, nhóm tetracycline …, kháng nấm nystatin …, kháng viêm flunixin đều có tác hại xấu đến gan khi dùng kéo dài, và còn nhiều yếu tố khác liên quan đến chức năng của gan. Những ảnh hưởng này có thể nhận thấy qua rối loạn hoạt động của gan, giảm năng suất chăn nuôi. Vì vậy, muốn vật nuôi có sức kháng bệnh tốt và đạt được năng suất tối ưu thì người chăn nuôi cần quan tâm đến vai trò và ảnh hưởng của gan, tăng cường bảo vệ gan cho vật nuôi.

• Làm sao bảo vệ được gan

Để gan hoạt động tốt thì người chăn nuôi cần phải quan tâm các yếu tố sau:

- Luôn quan tâm chất lượng thức ăn, nhất là vấn đề về độc tố nấm mốc.

- Khẩu phần cân bằng về năng lượng và protein.

- Chống stress cho vật nuôi thông qua cải thiện điều kiện nuôi dưỡng, nhất là hạn chế stress nhiệt.

- Sử dụng kháng sinh khi thực sự cần thiết với liều lượng và thời gian hợp lí để tránh tổn thương gan.

Mặc dù là cơ quan dễ bị tổn thương, nhưng may mắn là khả năng phục hồi của gan rất cao. Để giải quyết vấn đề trên, Công ty cổ phần Azovet Việt Nam xin giới thiệu sản phẩm “ GEP – A  – STRESS”, giải độc – bổ sung năng lượng tức thì – chống stress – tăng miễn dịch.

Với các hoạt chất chính như:

• Carnitine hydrochloride – 25mg;
• D, L - Methionine – 10mg;
• Sorbitol – 200mg;
• Choline chloride - 18.75mg;
• Magnesium sulfate – 10mg

Chỉ định điều trị: 

• Giải độc, thải độc cấp và mạn tính: điều trị rối loạn chức năng của gan và túi mật, điều trị chứng gan nhiễm mỡ và rối loạn vận động cho gia súc, gia cầm,
• Bổ sung năng lượng tức thì khi cơ thể vật nuôi bị bệnh, suy nhược, giảm ăn, hấp thu dinh dưỡng kém.
• Chống stress, tăng sức đề kháng và tăng hiệu suất sản xuất của vật nuôi.
• Phòng ngừa sự thiếu hụt Magie, chống rối loạn biến dưỡng Calci, Photpho, Natri, Kali, Vitamin C, một số Vitamin nhóm B.

Liều dùng:

1ml/1L hoặc 1ml/10kg P (Sử dụng trong vòng 5 ngày liền).

Cảm ơn mọi người đã đọc bài!